Türkçede birleşik sözcüklerin kimi bitişik olarak yazılır, kimisi de ayrı. Bu nedenle birleşik sözcükleri yazım bakımından ikiye ayırarak, hangilerinin bitişik, hangilerinin ayrı olduğunu göstererek inceleyeceğiz.
Yeni bir kavramı karşılamak üzere iki ya da daha çok sözcükten kurulmuş ögelere birleşik sözcük denir. Türkçenin söz varlığında önemli bir yer tutan birleşik sözcükler, aralarına herhangi bir ek ya da sözcük giremeyecek, yerleri değiştirilemeyecek kadar kalıplaşmışlardır. Satır sonuna sığmayan birleşik sözcük, tek bir sözcük gibi hecelerine ayrılarak yazılır: ………………………………………………………………………………………………..Emi- nönü.
BİTİŞİK YAZILAN BİRLEŞİK SÖZCÜKLER (BİTİŞİK SÖZCÜKLER)
Yazılışları bitişik olan birleşik sözcüklere bitişik sözcük denir. Birleşik sözcükler, aşağıda gösterilen durumlarda bitişik sözcük olur ve bitişik olarak yazılır:
A. Ses türemesi: Arapçadan dilimize girmiş olan af, zan, his, ret, zem gibi sözcükler etmek, eylemek, olmak yardımcı eylemleriyle birlikte kullanıldıklarında, sözcüklerin asıllarında olan bir ses türer. Bu durumdaki birleşik sözcükler bitişik yazılır:
B. Ses düşmesi: Arapçadan dilimize girmiş devir, emir, hüküm, kahır, kayıp, keşif, nakil, sabır, zehir gibi sözcükler yardımcı eylemlerle birleşirken, asıllarına uygun olarak ikinci hecedeki ses düşer: Bu ses değişiminin etkisiyle de bu sözcükler bitişik yazılır:
Ad durumundaki sözcükleri tek başına kullanılmayan kimi birleşik sözcükler de bitişik yazılır: bahşetmek, bahşolunmak, hamletmek, serdetmek…
0 yorum:
Yorum Gönder